...en het is verdorie kouder dan verwacht!

Toen ik mijn kleren uitkoos en pakte voor 5 maanden Peru, koesterde ik duidelijk allerlei onrealistische verwachtingen wat betreft het gemiddeld aantal graden dat ons ten dele zou vallen. Warm overdag, koud ’s nachts, dat is wat ik uit verhalen en reisgidsen had onthouden. Goed, daar kan ik mee leven. Het lijkt een bijna ideaal scenario: laat de nacht de warmte van de dag maar enigszins verdrijven, zodat een mens wat op adem kan komen. Om deze reden zaten er allerlei topjes (neemt immers écht geen plaats in en dus pak je maar en pak je maar…), korte broeken en een paar rokken in mijn rugzak (die nu allen mooi opgevouwen in onze “kleerkast” liggen, maar dat is een ander verhaal). Uiteraard had ik ook 3 fleece-truien, 2 “souspullekes” en 2 moltonnen sweaters voorzien, je weet maar nooit hoelang het duurt eer je op 1 of andere manier je kleren gewassen krijgt. Twee jeansbroeken zijn iets of wat warm te noemen, de rest van de lange broeken zijn gemaakt van dunne katoenen stofjes. Voor de koude nachten hadden we thermisch ondergoed voorzien: een donkergrijze lange pyjama-achtige broek en een truitje met lange mouwen en opstaand kraagje, speciaal ontworpen om aan akelig hoge prijzen verkocht te worden in “avontuurlijke” winkels à la AS Adventure. Om 1 of andere reden heb ik ook 2 bikini’s bij…

En dan de klimatologische realiteit in Andahuaylas, ongeveer 2900 meter hoog gelegen in de Andes. Toegegeven, overdag kan het in de zon wel eens meer dan aangenaam warm worden, maar helaas zijn er vaak ook wolken die deze zalige warmte stante pede wegvegen. In de schaduw lijkt het minstens 15 graden kouder en de wind durft er dan ook nog eens een schepje bovenop doen (afdoen eigenlijk dus wat het aantal graden betreft). Vanaf een uur of 6 valt ’s avonds de duisternis in en dan rep je je naar binnen, naar een warm huis… Niet dus. Geen enkel huis hier heeft verwarming! “Calefacciόn”, het Spaanse woord voor verwarming kennen ‘ze’ (een stuk of 25 leerlingen van 7 tot 10 jaar, uit de school van Isabela en Alejandro, ook dat is weer een ander verhaal :-) hier gewoon niet! En hoe voelt een huis met rood betonnen vloer (pas op, ik ben echt wel blij met deze vloer, hoor) en ramen die bij ons een tuinhuis niet eens waardig zijn in een klimaat als dit aan? Inderdaad, zeer koud. Overdag kan je dus maar beter naar buiten gaan en hopen dat de zon je ledematen een beetje opwarmt. Een andere gelegenheid is je immers niet gegeven.

Laat ik eens een dag “lichaamswarmte-gewijs” overlopen. Om 7u.30 word je wakker (hetzij spontaan, hetzij door het alarm van de horloge) in een zalig warm bed, onder 4 dekens. Dit is nagenoeg het enige moment van de dag dat je door en door warm bent. Vervolgens: de douche. De eerste keer dat we een douche namen had Carolina ons gewaarschuwd dat er een probleem was met het warm water. En ja hoor, de eerste douche was om nooit meer te vergeten. IJs en ijskoud water spoelde alle lichaamswarmte in enkele stralen weg. Maar, er zou aan gewerkt worden. En effectief, de volgende dag zagen we eerst 1 man, een paar uur later een andere man het huis betreden en werd er ons nadien meegedeeld dat het nu wel in orde zou zijn. Goed, het water lijkt niet meer rechtstreeks van een hoge bergrivier afkomstig te zijn, maar de temperatuur van het douchewater lauw noemen zou al te veel eer zijn. Tot zover de tweedagelijkse douche. Na het wassen kleed je je best meteen goed warm aan om de dag niet meteen verkleumd te starten. In het begin deed ik voor het ontbijt nog mijn teenslippers aan (what was I thinking???), maar al gauw leerde ik dit onaangepaste gedrag te verbeteren door bij het aankleden meteen ook kousen en schoenen aan te doen. Een lange broek is een evidentie. Qua bovenkleding heb ik vandaag, bij wijze van voorbeeld, een T-shirt, een souspul, een ruw katoenen vestje en een fleece aan. Een sjaal kan er zonder overdrijven ook nog wel bij. Wanneer je overdag buiten, in de zon, bent of enkele kindertjes moet achterna hollen, kan er al eens een kledingstuk verwijderd worden. Of twee. Of drie. En dan geniet je ten volle, wanneer je bevrijd van alle “vestimentaire” ballast, ongedwongen in T-shirt kan rondlopen. Durf je echter zo naar het centrum te gaan, vergewis je er dan van een trui of 2 mee te nemen, want de koude van plots opduikende schaduw loert overal.

’s Avonds, wanneer je binnenkomt, kan je al zo verkleumd zijn dat niets nog lijkt te helpen. Als ik dan wat aan tafel zit te rillen, zegt abuelo Leoncio gestaag: “¡Abrigate, niña!” (“doe iets bij aan, kind”) Wanneer ik dan toon dat ik al 4 laagjes aanheb, geeft hij mij de raad mijn “Zorro-cape” ook nog aan te doen. Deze zwarte, warme cape heb ik een aantal dagen eerder dankbaar in ontvangst genomen en dus zit ik nu bijna elke avond in een zwart omhulsel aan tafel, waar meerdere kopjes hete thee na mekaar geconsumeerd worden (zalig ook om je handen aan te warmen). Het idee om er af en toe enigszins elegant bij te lopen heb ik al lang laten varen.

Een laatste, haast pijnlijke moment doet zich voor wanneer je van kledij moet wisselen om te gaan slapen. De 5 laagjes worden eerst aarzelend, daarna zeer beslist uitgedaan om vervolgens zeer snel in een koud aanvoelende pyjama te springen. En dan lonkt het bedje met de 4 dekens. Het moment waarop het daarin warm wordt maak ik toegegeven nooit echt bewust mee. Zowel Bart als ik vallen gegarandeerd na enkele minuten in een diepe slaap om pas tegen de ochtend in die heerlijke warmte wakker te worden…

Even nog een kleine les: jullie daar in België, met jullie centrale verwarming, gaskachels, elektrische vuurtjes, allesbranders en openhaarden, sta de komende weken eens een momentje stil bij de zalige warmte die jullie omringt. Schenk uw radiator of kachel eens een vriendelijk woord en besef dat niet iedereen van hun waardevolle diensten gebruik kan maken. En hé, je hoeft de thermostaat echt niet hoger te zetten deze herfst en winter. Achttien graden is tenslotte al een méér dan aangename temperatuur…